Onze ambities en doelstellingen reiken verder dan het begrotingsjaar 2021. Om de integrale ambities waar te kunnen maken, leveren we in 2021 (en verder) de volgende inspanningen. De beoogde inspanningen staan niet op zichzelf en dienen integrale doelen, die voor 2021 (en verder) als volgt zijn samengevat:
- gebiedsontwikkelingen en projecten voltooien - afmaken waar we aan zijn begonnen
- toekomstbestendige kernwinkelgebieden
- versterken culturele infrastructuur
- erfgoed behouden en benutten.
Gebiedsontwikkelingen en projecten voltooien
Eén van de speerpunten van het coalitieakkoord heeft betrekking op het voltooien van de in gang gezette gebiedsontwikkelingen en projecten.
De doelstellingen van het programma Centrumstad worden voor een groot deel bereikt door (de uitvoering van) een aantal grote integrale gebiedsontwikkelingen in het stedelijk centrum; ontwikkeling Kazerne Kwartier, Museumkwartier, Q4 en Maaswaard, alsmede de ondertunneling van de Vierpaardjes. De financiële implicaties van deze projecten worden grotendeels verantwoord binnen het grondbedrijf (grondexploitaties), de investeringsagenda en kredieten en krijgen tevens een plek in de risicoparagraaf.
In 2020 zijn flinke stappen gezet in de voorbereiding en uitvoering van de genoemde ontwikkelingen en projecten. In Maaswaard, in de directe omgeving van het Stadskantoor, vinden volop bouwactiviteiten plaats. Voor de ontwikkeling van het Kazerne Kwartier heeft de gemeenteraad begin dit jaar een belangrijk besluit genomen met de vaststelling van de stedenbouwkundige visie. In 2021 worden de plannen voor het Kazerne Kwartier, samen met onze partners, verder uitgewerkt en voorbereid, zodanig dat op korte termijn de eerste bouwactiviteiten zichtbaar zullen worden. De voorbereiding van de Vierpaardjes ligt op schema en het benodigd vastgoed wordt verworven.
Ook in het Museumkwartier vinden volop bouwactiviteiten plaats; het voormalige postkantoor wordt getransformeerd in het nieuwe Museum van Bommel van Dam dat in 2021 zijn deuren gaat openen.
Voor bovengenoemde ontwikkelingen worden in deze meerjarenbegroting geen aanvullende middelen gevraagd, met uitzondering van een aanvullend krediet voor de herinrichting van de openbare ruimte van het Museumkwartier ad € 450.000. Bij de uitwerking van het schetsontwerp - op basis waarvan de oorspronkelijke kosten werden geraamd - naar een definitief ontwerp, als basis voor de aanbesteding, zijn een aantal tegenvallers geconstateerd. Die hebben o.a. te maken met de omvangrijke ondergrondse infrastructuur (kabels en leidingen) in de nabijheid van het postkantoor en de noodzaak om aanwezige hoogteverschillen, ten gevolge van het nieuwe ontwerp, op een veilige manier te kunnen opvangen.
Toekomstbestendige kernwinkelgebieden
De toekomst van binnensteden en stadsdeelcentra staat al geruime tijd onder druk. Om het verblijfsklimaat en de kwaliteit in deze gebieden te vergroten en de strijd met de leegstand aan te gaan is een transformatie noodzakelijk. In deze transformatieopgave zal ingezet worden op aanpassingen in het openbaar gebied en de transformatie van leegstaand vastgoed. Daarnaast zal een brede leegstandsaanpak, ingezet worden om tot die aantrekkelijke en toekomstbestendige centra te komen.
Hiermee zetten we in op een aantal indicatoren uit dit programma zoals de ontwikkeling van de omzetten in de binnenstad, en de waardering van zowel het stedelijk centrum als de kwaliteit van de openbare ruimte. Dit alles om te zorgen voor een positief effect op de bezoekersaantallen en het leegstandscijfer. Voor de stadsdeelcentra Blerick en Tegelen zijn in 2018 door de Raad de kernwinkelgebieden vastgesteld; dit transformatiefonds gaat helpen bij het op kwalitatieve wijze compacter maken van die centra en daarmee concreet invulling geven aan de afbakening van de kernwinkelgebieden.
Het Transformatiefonds, met een ruimtelijk-economische bestemming, geldt als aanjager voor transformatieontwikkelingen in de drie stedelijke centra. Hierbij wordt ingezet op het vergroten van de kwaliteit en het verblijfsklimaat door het stimuleren van economische ontwikkelingen in combinatie met ruimtelijke initiatieven. Het Transformatiefonds is een instrument om uitvoering te kunnen geven aan onze economisch beleidskaders, waarbij onderzocht wordt of een multipliereffect kan worden ingezet. Daarnaast is het een hulpmiddel om pandeigenaren en/of gebruikers van panden te voorzien van een cofinanciering voor ontwikkelingen die anders niet plaats zouden vinden, waarbij de relatie met retail of horeca essentieel is. Bij vastgoedontwikkelingen kan een bijdrage uit dit fonds worden ingezet om de investering voor de eigenaar daarmee rendabel/uitvoerbaar te maken. Gedacht kan worden aan het geschikt maken van panden voor bijvoorbeeld een andere (centrum)functie, het splitsen van (te) grote panden of een renovatie die bijdraagt aan de kwaliteit en het toekomstbestendig maken van de verschillende centra. Bij de actieve leegstandsaanpak kan onder andere worden gedacht aan een vergoeding (ter stimulering) voor bedrijven die thans gelegen zijn buiten de kernwinkelgebieden en verhuizen naar een plek binnen die gebieden.
Zoals aangekondigd in de Kadernota wordt ingezet op een Transformatiefonds ter grootte van in totaal € 2.0 miljoen, waarbij gedacht kan worden aan een verdeling van € 1 miljoen voor de binnenstad en € 0.5 miljoen voor de respectievelijke stadsdeelcentra. Voorgesteld wordt om een vliegende start te maken door een bedrag van € 1.5 miljoen in 2021 uit te trekken en een bedrag van € 0.5 miljoen in 2022.
Versterken culturele infrastructuur
Venlo is een ambitieuze stad op het gebied van cultuur. Dit bleek in 2020 uit de benchmark “Steunpilaren van stad en gemeenschap” waarin geconcludeerd wordt dat onze stad hoogwaardige culturele voorzieningen heeft, en uit de ambities die zijn vastgelegd in de nieuwe visie “Het Cultureel Kapitaal van Venlo”. Zowel in de voorzieningen als in de ambities gaan we vanaf 2021 weer investeren. Een raadsbrede motie voor een herstelplan voor de bibliotheek leidt tot een extra subsidie waardoor ook in de nevenvestigingen van de bibliotheek de wettelijke kerntaken uitgevoerd kunnen worden. Voorgesteld wordt om de subsidie aan de bibliotheek structureel met een bedrag van € 140.000 te verhogen.
In 2021 zal Museum van Bommel van Dam zijn intrek nemen in de nieuwe huisvesting, een verrijking van het culturele palet in Venlo. In de cultuurvisie wordt aandacht gevraagd voor Steyl en Tegelen; een onderzoek naar intensievere samenwerkingen, met daarin speciale aandacht voor het Missiemuseum wordt met een extra impuls opgepakt. Voor zowel 2021 als 2022 wordt voorgesteld een (incidenteel) bedrag van € 70.000 voor het Missiemuseum beschikbaar te stellen, waarbij het bedrag in 2022 nadrukkelijk dient te worden ingezet om de nieuwe visie op de (toeristische en culturele) voorzieningen in Steyl op te stellen.
Om te zorgen dat makers zich kunnen ontplooien in Venlo, een wens uit de cultuurvisie, worden extra middelen ter beschikking gesteld om projecten te stimuleren. Ook in samenwerking met de Provincie en de regio Noord-Limburg wordt hun positie versterkt binnen het programma “Ontwikkelen door te doen”, dat in 2021 een vervolg krijgt. Dit wordt ook ingezet voor het realiseren van een platform Beeldende kunst, inclusief kunst in de openbare ruimte. In totaal wordt hiervoor een bedrag van structureel € 80.000 voorgesteld.
Erfgoed behouden en benutten
Tenslotte wordt voorgesteld om verder te gaan op de ingeslagen weg om de kwaliteit van historische panden in met name de binnenstad, beter te gaan benutten door o.a. bovenverdiepingen geschikt te maken voor bewoning.
Cultuurhistorisch erfgoed vertelt wie we zijn en waar we vandaan komen. Erfgoed bepaalt voor een belangrijk deel de identiteit van onze stad, geeft trots aan onze inwoners en heeft aantrekkingskracht op bezoekers. Alleen maken we er nog niet optimaal gebruik van. Leegstand en functieverlies van historische gebouwen vragen om visie en een gedegen aanpak. Wij gaan de komende periode behoud en gebruik van erfgoed actief stimuleren en in de spotlights zetten. We gaan samen met partners leegstand aanpakken, historische gevels herstellen en wonen in erfgoed realiseren. Voor de komende periode ligt de focus op de binnenstad, vooral om verkrotting van bovenverdiepingen van historische panden tegen te gaan. Daarnaast is er ruimte voor nieuwe initiatieven in andere stadsdelen, onder andere in Arcen en Tegelen. In het verlengde daarvan willen we oude binnenhoven en historische binnentuinen herstellen en vergroenen en gaan we oude beeklopen waar het kan weer open maken. Daarmee herstellen we niet alleen historische kwaliteit, maar zorgen we ook voor verkoeling tijdens hete zomerdagen, opvang van hemelwater en snelle afvoer tijdens hoosbuien. Meer vliegen in één klap dus.
Voorgesteld wordt om hiervoor de komende jaren een investeringsbedrag op te nemen van € 200.000 als cofinanciering voor de bijdragen van derden (provincie, particulieren).